O υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Ολλανδίας Μπεν Κνάπεν αναλύει στην «Κ» τις προτάσεις της χώρας του για την αντιμετώπιση της κρίσης στην Ευρωζώνη, από τη βελτίωση στην εφαρμογή της δημοσιονομικής πειθαρχίας μέχρι μία «πυρηνική επιλογή» εξόδου από την Ευρωζώνη - που τόνισε ότι δεν αφορά την Ελλάδα. Μετά τις επαφές που είχε στην Αθήνα με εκπροσώπους της κυβέρνησης και τον πρόεδρο της Ν. Δ. Αντώνη Σαμαρά, δήλωσε εντυπωσιασμένος διότι «φαίνεται σαν η Ελλάδα να έχει εισέλθει σε νέο κεφάλαιο, ύστερα από το σοκ και την αναταραχή που προκάλεσε πριν από δύο εβδομάδες η ανακοίνωση δημοψηφίσματος από τον πρώην πρωθυπουργό σας. Εχετε κοινή δικομματική προσέγγιση για πρώτη φορά και πιστεύω ότι αυτή είναι μία θετική αλλαγή, που δημιουργεί την ευκαιρία να προχωρήσετε στη σωστή κατεύθυνση».
– Πιστεύετε ότι η επιστολή του κ. Σαμαρά ανοίγει τον δρόμο για την έγκριση της έκτης δόσης του δανείου προς την Ελλάδα;
– Πρόκειται για σημαντικό βήμα, αλλά περιμένουμε τις γραπτές δεσμεύσεις και των υπολοίπων. Τότε η τρόικα θα καταθέσει την κρίση της.
– Μιλήσατε για θετική αλλαγή στην Ελλάδα, αλλά μήπως οι εξελίξεις στην υπόλοιπη Ευρωζώνη τρέχουν πολύ γρήγορα για να αποτραπεί η μετάδοση της κρίσης στην Ιταλία ή ακόμη και στις χώρες του πυρήνα; Δεν σας ανησυχεί αυτό το ενδεχόμενο;
– Φυσικά η γενική κατάσταση είναι σοβαρή, αλλά ξέρετε η γενική κατάσταση δεν θα πρέπει να παραλύει μία χώρα από το να κάνει αυτό που πρέπει. Ολοι προσέχουν τι κάνετε και αν κινηθείτε στη σωστή κατεύθυνση θα βελτιωθεί και η γενική ατμόσφαιρα για την Ευρωζώνη. Αυτό ισχύει για την Ελλάδα και προφανώς επίσης για χώρες όπως η Ιταλία. Υπάρχουν σοβαρές ανησυχίες για την Ιταλία, διότι το μέγεθός της μπορεί να υπονομεύσει πολύ σοβαρά το σύστημα. Υπάρχει από τη μία η κακή ψυχολογία και η έλλειψη εμπιστοσύνης και από την άλλη η πραγματικότητα αυτών των χωρών. Είναι λοιπόν σημαντικό να κάνετε τα σωστά βήματα, διότι αυτό θα βοηθήσει επίσης να κερδηθεί η εμπιστοσύνη των αγορών, αλλά και των πολιτών.
– Πιστεύετε ότι χρειάζεται αλλαγή των συνθηκών ώστε να αντιμετωπισθεί η κρίση του ευρώ;
– Πιστεύω ότι πολλά από τα πράγματα που θα θέλαμε σε σχέση με την οικονομική διακυβέρνηση -δημοσιονομική πειθαρχία, μηχανισμός εφαρμογής- μπορούν να επιβληθούν χωρίς αλλαγή των συνθηκών. Αυτή η διαδικασία βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη, έχουμε π. χ. προτάσεις που δίνουν μεγαλύτερη ισχύ στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Διότι δεν θεωρούμε ότι οι μηχανισμοί εφαρμογής είναι αρκετά ισχυροί!
Μπορούμε να κάνουμε πολλά χωρίς αλλαγή των συνθηκών. Αλλά η αλλαγή των συνθηκών θα βοηθούσε να βεβαιωθούμε ότι αυτοί οι μηχανισμοί είναι αρκετά δεμένοι μεταξύ τους και ότι η αλλαγή είναι αναπόφευκτη. Για παράδειγμα, είμαστε υπέρ της απόσυρσης των δικαιωμάτων ψήφου των χωρών που παραβιάζουν τους κανόνες επί χρόνια. Πιστεύω ότι θα ήταν ένας ισχυρός μηχανισμός, αλλά γι’ αυτόν χρειάζεται αλλαγή των συνθηκών. Πηγαίνουμε επίσης ένα βήμα παραπέρα, ότι θα μπορούσαμε εν τέλει να δημιουργήσουμε έναν μηχανισμό με τον οποίο μία χώρα που δρα εναντίον των κανόνων της Ευρωζώνης για πολλά χρόνια θα έχει τη δυνατότητα να εξέλθει από την Ευρωζώνη. Διότι αν αυτό δεν συμβεί, τότε υπονομεύει ολόκληρο το σύστημα. Αλλωστε, σε μία τέτοια περίπτωση δείχνει με τη συμπεριφορά της ότι δεν θέλει να είναι μέλος της. Είναι λοιπόν ένα είδος πυρηνικής επιλογής, την οποία επειδή την έχεις δεν θα χρειαστεί να τη χρησιμοποιήσεις. Αυτό θα ήταν κάτι που θα άξιζε να εξετάσουμε, στο πλαίσιο της συζήτησης περί αλλαγής των συνθηκών.
– Από ελληνικής πλευράς μπορεί όμως να υπάρξει ανησυχία ότι εννοείτε την Ελλάδα και ότι επίκειται η έξοδός της από την Ευρωζώνη.
– Οχι. Πρώτον, ειλικρινά δεν έχει να κάνει με την Ελλάδα, διότι εσείς βρίσκεστε στο μέσον ενός προγράμματος και όταν το εφαρμόσετε, όπως έχει αποφασίσει να κάνει η κυβέρνησή σας, τότε θα έχετε κάνει αυτό ακριβώς που πρέπει να κάνουν όλες οι χώρες της Ευρωζώνης. Δεύτερον, αυτό που μπορεί να μάθει κανείς από το παράδειγμα της Ελλάδας είναι ότι έχουμε δημοκρατία, όμως αν η πλειοψηφία στις εκλογές ταχθεί εναντίον αυτού του προγράμματος, τότε το σύστημά μας δεν έχει κανένα μηχανισμό να δράσει σύμφωνα με αυτήν την επιθυμία. Αυτό δημιουργεί πολλή αστάθεια και αβεβαιότητα, ενώ υπονομεύει και τη δημοκρατία. Υπογραμμίζω ότι δεν αναφέρομαι στην Ελλάδα, αλλά πως θα ήταν καλό να γνωρίζουμε ότι έχουμε έναν μηχανισμό με τον οποίο μία χώρα που αποφασίζει να φύγει από την Ευρωζώνη δεν θα αποσταθεροποιήσει ολόκληρο το σύστημα.
Ανάπτυξη μέσα από μεταρρυθμίσεις
– Υπάρχει δυνατότητα το ελληνικό πρόγραμμα να τροποποιηθεί, ώστε να περιλάβει πτυχές τόνωσης της ανάπτυξης;
– Το πρόγραμμα που αποφασίστηκε είναι εφικτό, σύμφωνα με το ΔΝΤ. Αν λοιπόν είναι εφικτό, τότε βγάζει νόημα για την Ελλάδα να το ακολουθήσει. Και αυτό είναι που αποφάσισε η κυβέρνησή σας. Το πρόγραμμα έχει προφανώς δύο πτυχές: Τη δημοσιονομική πειθαρχία, διότι πρέπει να ξεφορτωθείτε το τεράστιο βάρος του χρέους που παραλύει τα πάντα. Αλλά για να επιστρέψετε σε βιώσιμα δημοσιονομικά μεγέθη θα πρέπει να αναπτυχθείτε, και προκειμένου να γίνει αυτό χρειάζονται μεταρρυθμίσεις. Μόνο αλλάζοντας το σύστημα μπορείτε να ανακτήσετε ανταγωνιστικότητα. Η ανάπτυξη μπορεί να έρθει μόνο με μεταρρυθμίσεις, μειώνοντας τη γραφειοκρατία και δημιουργώντας το κατάλληλο επενδυτικό περιβάλλον. Χρειάζεστε επίσης αποτελεσματική συλλογή φόρων και δημοσιονομική πειθαρχία. Μόνο το ένα από τα δύο δεν θα δουλέψει.
Αν η Ελλάδα ακολουθήσει το πρόγραμμα και όλα όσα πηγαίνουν μαζί του, τότε αυτό είναι διαχειρίσιμο. Δεν υπάρχει λόγος να περιμένουμε κάτι διαφορετικό. Το ΔΝΤ έχει μακρά εμπειρία αντιμετώπισης τέτοιων ζητημάτων, και η ανάλυσή του δείχνει ότι αν διορθωθούν αυτές οι παράμετροι το ζήτημα λύνεται. Αντιλαμβάνομαι τις δυσκολίες, διότι αλλάζει όχι μόνο την οικονομία, αλλά και τον ιστό της κοινωνίας. Είναι μία προσπάθεια που ξεπερνά τη λήψη κάποιων οικονομικών μέτρων και αλλαγής κάποιων νόμων. Αλλά είναι επίσης ζήτημα κάλυψης της απόστασης από τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωζώνης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου