Αν και η Ελλάδα αποτελεί κατά γενική ομολογία «ειδική περίπτωση» που δικαιολογημένα οι Ευρωπαίοι δεν ήξεραν πώς να αντιμετωπίσουν, δεν μπορεί να ισχυριστεί το ίδιο κανείς και για την κρίση της Ευρωζώνης. Σε αντίθεση με τις μεγάλες οικονομικές κρίσεις του παρελθόντος, αυτή τη φορά δεν είμαστε απροετοίμαστοι.
Γνωρίζουμε τι φταίει, τι πήγε στραβά και τι πρέπει να γίνει. Εχουμε στη διάθεσή μας δεκάδες εμπεριστατωμένες εκθέσεις από διεθνείς οργανισμούς, πανεπιστήμια και ειδικούς (παρεμπιπτόντως, μία από τις καλύτερες σχετικές μελέτες εκδόθηκε από την Παγκόσμια Τράπεζα, λέγεται «Golden Growth: Restoring the lustre of the European Economic Model» και είναι ελεύθερα διαθέσιμη στο Διαδίκτυο).
Τα αναγκαία βήματα είναι, λοιπόν, γνωστά και περιγράφονται σε γενικές γραμμές στο σχέδιο των κ. Βαν Ρομπέι, Μπαρόζο, Ντράγκι και Γιουνκέρ, που δημοσιεύθηκε χθες εν όψει του Συμβουλίου Κορυφής, αλλά και πιο αναλυτικά στις προτάσεις του ΔΝΤ που είδαν το φως της δημοσιότητας την περασμένη εβδομάδα.
Οι προτάσεις που έχουμε στη διάθεσή μας συνοψίζονται ως εξής: σε πρώτη φάση απαιτείται η υιοθέτηση πιο «δημιουργικής» πολιτικής από την ΕΚΤ, η ανακεφαλαιοποίηση και εξυγίανση των ευρωπαϊκών τραπεζών και η δημοσιονομική προσαρμογή των κρατών που έχουν αποκλειστεί από τις αγορές, με έμφαση όμως στη μείωση του διαρθρωτικού και όχι του ονομαστικού ελλείμματος. Σε δεύτερη φάση, πρέπει να αποφασιστεί από τώρα η τραπεζική ενοποίηση της Ευρωζώνης, συμπεριλαμβανομένης και της κοινής εγγύησης των καταθέσεων.
Επιπλέον, αναγκαία προ πολλού είναι και η δημοσιονομική ένωση, συμπεριλαμβανομένης και της έκδοσης ευρωομολόγων (υπό τον όρο του κεντρικού ελέγχου των προϋπολογισμών των κρατών-μελών). Τρίτον, θα πρέπει να προχωρήσουν οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για την αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας στον Νότο, με αναπτυξιακά αντίβαρα για να αμβλυνθεί η ένταση της ύφεσης και της ανεργίας.
Τέλος, τα άλματα αυτά προς την οικονομική ένωση δεν μπορούν παρά να συνοδευθούν και από αντίστοιχες κινήσεις προς την κατεύθυνση της πολιτικής ενοποίησης, ώστε να μη στερούνται δημοκρατικής νομιμοποίησης. Αφού λοιπόν οι ευρωπαϊκές ηγεσίες είναι απολύτως ενημερωμένες για το τι πρέπει να γίνει, γιατί δεν το κάνουν; Εδώ και μήνες, παρακολουθούμε το παιχνίδι της Κολοκυθιάς: τα μεν κράτη με άριστη πιστοληπτική αξιολόγηση να ζητούν κεντρικό έλεγχο επί των εθνικών οικονομικών ώστε να συναινέσουν σε περισσότερη αλληλεγγύη και οι υπόλοιποι να ζητούν περισσότερη αλληλεγγύη προκειμένου να συναινέσουν στην εκχώρηση εθνικής κυριαρχίας.
Στο εύλογο ερώτημα γιατί δεν προχωρούν και τα δύο ταυτόχρονα, οι ευρωπαϊκές ηγεσίες δεν έχουν δώσει, μέχρι σήμερα τουλάχιστον, πειστική απάντηση.
Στο μεταξύ, οι αναλυτές των αγορών έχουν πλέον γίνει ειδικοί στους βυζαντινισμούς των Βρυξελλών και στον λαβύρινθο της διαδικασίας λήψεως αποφάσεων και δεν πείθονται από γενικόλογες διακηρύξεις. Το αποτέλεσμα είναι ότι ενώ τα θεμέλια της οικονομίας της Ευρωζώνης (εμπορικό ισοζύγιο, έλλειμμα, χρέος κ.λπ.) είναι πολύ πιο στέρεα από τα αντίστοιχα των ΗΠΑ, της Βρετανίας ή της Ιαπωνίας, η ύφεση, η ανεργία, η αβεβαιότητα και το υψηλό κόστος δανεισμού έχουν χτυπήσει το κοινό νόμισμα.
Ταυτόχρονα με την οικονομική κρίση, ο γεωπολιτικός επαρχιωτισμός της Ε.Ε., δηλαδή η πλήρης απουσία της από τις εξελίξεις που δεν αφορούν τις άμεσα γειτονικές μας χώρες, έχει δημιουργήσει την εντύπωση στην Ασία ότι η Ευρώπη βρίσκεται σε πορεία μη αναστρέψιμης παρακμής. Η αναντιστοιχία μεταξύ των πραγματικών μεγεθών της Ευρωζώνης και της εικόνας που έχει ο υπόλοιπος κόσμος, μεταξύ αριθμών και εντυπώσεων, καταδεικνύει ότι το πρόβλημα είναι πολιτικό.
Οτι το παιχνίδι της Κολοκυθιάς οφείλεται στο γεγονός πως οι ηγέτες της Ευρωζώνης ιεραρχούν τις μικροπολιτικές τους σκοπιμότητες πάνω από τη μεσοπρόθεσμη επιβίωση των κρατών τους απέναντι στους γίγαντες της Ασίας και της Αμερικής. Και ότι λόγω αυτής της ανεπάρκειας, είναι αναμενόμενο να έχουν τις αμφιβολίες τους οι αγορές για το αν θα επικρατήσει τελικά η κοινή λογική ή οι διαλυτικές τάσεις, που διαρκώς ενισχύονται.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου