Οι Ευρωπαίοι χάνουν την υπομονή τους

Οι Ευρωπαίοι χάνουν την υπομονή τους με την Ελλάδα και στον ορίζοντα προδιαγράφεται η δραστική αλλαγή στάσης απέναντι στο ελληνικό πρόβλημα χρέους. Σύμφωνα με χθεσινό άρθρο των Financial Times Deutschland, που έκανε τον γύρο του διεθνούς οικονομικού Tύπου και αναδημοσιεύθηκε και από το πρακτορείο Bloomberg, εκπρόσωποι ευρωπαϊκών κυβερνήσεων επιβεβαίωσαν στην εφημερίδα ότι η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους δεν πρέπει πια να αποκλείεται.

Η αιτία γι’ αυτή τη στροφή είναι η εντεινόμενη αμφιβολία στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες για το αν η Ελλάδα θα μπορέσει να βγει στις αγορές το 2012 και να χρηματοδοτήσει με δικές της δυνάμεις το χρέος της. Σύμφωνα με τους Financial Times Deutschland, σε αυτήν την περίπτωση η Ελλάδα θα χρειαζόταν ακόμα περισσότερα δάνεια από την Eυρωζώνη, κάτι που στη δεδομένη συγκυρία θεωρείται πολιτικά ανέφικτο.

«Μια περαιτέρω επιμήκυνση και αύξηση του πακέτου βοηθείας δεν περνούν πολιτικά. Θα πρέπει να δούμε κατάματα τις συνέπειες», είπαν στην εφημερίδα στελέχη του υπουργείου Οικονομικών μεγάλης ευρωπαϊκής χώρας. «Γι’ αυτήν την περίπτωση θα πρέπει να έχουμε ένα εναλλακτικό σχέδιο», σημειώνει ο οικονομικός σύμβουλος Ευρωπαίου πρωθυπουργού. Σύμφωνα με πληροφορίες, για το συγκεκριμένο θέμα θα υπάρξουν άτυπες διαβουλεύσεις υπουργών Οικονομικών της Eυρωζώνης τόσο αυτό όσο και το επόμενο Σαββατοκύριακο. Πάντως, εκπρόσωπος της Kομισιόν δήλωσε χθες ότι η E.E. δεν έχει υπ’ όψη της συζητήσεις που να αφορούν στην αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους. Eπίσης ο Γερμανός κυβερνητικός εκπρόσωπος δήλωσε ότι «υπό τις παρούσες συνθήκες, δεν υπάρχει κανένα όργανο για μία τέτοια αναδιάρθρωση. Aυτό το όργανο θα υπάρχει από το 2013, με τον μόνιμο μηχανισμό διάσωσης».

Αλυσιδωτή αντίδραση

Αυτό που προβληματίζει τους Ευρωπαίους είναι ότι μια ενδεχόμενη αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους θα μπορούσε να προκαλέσει αλυσιδωτή αντίδραση με αρνητικές συνέπειες και για τις υπόλοιπες ευάλωτες χώρες της Zώνης του Eυρώ. Θα πυροδοτούσε στις αγορές ένα κύμα κερδοσκοπίας, με αντικείμενο το αν θα έπρεπε τόσο η Ιρλανδία όσο και η Πορτογαλία να αναδιαρθρώσουν τα χρέη τους – κάτι που θα εκτόξευε τα CDS στα ύψη. «Τα προβλήματα των τριών χωρών συνδέονται πολύ στενά μεταξύ τους. Το ζήτημα είναι με ποιον τρόπο θα κόψουμε αυτόν τον γόρδιο δεσμό», είπαν στους Financial Times Deutschland κυβερνητικά στελέχη της Eυρωζώνης.

Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, από το πρώτο τρίμηνο του 2012 η Ελλάδα θα πρέπει να καλύψει τις μισές δανειακές της ανάγκες με δανεισμό από τις αγορές. Αυτό όμως προϋποθέτει μια δραστική μείωση του επιτοκίου που σήμερα «τρέχει» με 12,7%.

Κατά τους Financial Times Deutschland, τον λογαριασμό για την αναδιάρθρωση (είτε με τη μορφή επιμήκυνσης των δανείων είτε με μείωση της αξίας τους ή παγώματος των τοκοχρεολυσίων) θα τον πληρώσουν κυρίως ιδιώτες επενδυτές, δηλαδή τράπεζες και ασφαλιστικές εταιρείες.

Μόνη στη διαπραγμάτευση

Η αναδιάρθρωση ενέχει όμως κατά την εφημερίδα σημαντικό ρίσκο, γιατί η Ε. Ε. δεν διαθέτει ένα συντεταγμένο μηχανισμό για κάτι τέτοιο. Η Ελλάδα θα έπρεπε να διαπραγματευθεί μόνη της με τους πιστωτές, με αποτέλεσμα να εξαρτάται πλήρως από την καλή τους θέληση. Σε αυτήν την περίπτωση, πάντως, σύμφωνα με ευρωπαϊκές πηγές που επικαλείται η εφημερίδα, θα μπορούσαν η Ε. Ε. και το ΔΝΤ να λειτουργήσουν ενισχυτικά.

Η Ελλάδα απορρίπτει ώς σήμερα αυτό το ενδεχόμενο, που διαψεύστηκε τη Δευτέρα από την Κομισιόν και το ΔΝΤ. Σύμφωνα με πληροφορίες των Financial Times Deutschland, όμως, ο υπουργός Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου είναι διατεθειμένος να το σκεφτεί. Επιπλέον, η τρόικα συζητεί νέα μέτρα λιτότητας, που δεν θα υλοποιηθούν όμως πριν από το καλοκαίρι.

Κατά την εφημερίδα, σε υπουργείο Οικονομικών ευρωπαϊκής χώρας εκτιμούν ότι θα πρέπει να έχουν προηγηθεί της ελληνικής αναδιάρθρωσης τα αποτελέσματα των stress tests των τραπεζών, ώστε να μπορεί να εκτιμηθεί καλύτερα ο κίνδυνος και επιπλέον να υπάρξει σαφήνεια για το πώς και τι θα κάνει η Πορτογαλία. Η χώρα πρέπει, σύμφωνα με τους οικονομικούς παράγοντες της Eυρωζώνης, να προσφύγει στον μηχανισμό στήριξης, αυτό όμως θεωρείται απίθανο πριν από τις εκλογές του Ιουνίου.