Ή μειώνετε το έλλειμμα ή μένετε μόνοι σας - Καθημερινή

 Το τελεσίγραφο Μέρκελ - Σαρκοζί, η αγωνία Παπανδρέου και οι διαφωνίες υπουργών

Του Κ. Π. Παπαδιοχου

«Ή κάνετε όσα έχετε συμφωνήσει για τη μείωση του ελλείμματος ή είστε μόνοι σας», ήταν το τελεσίγραφο που απηύθυναν η Γερμανίδα καγκελάριος κ. Αγκελα Μέρκελ και ο Γάλλος πρόεδρος κ. Νικολά Σαρκοζί στον κ. Γ. Παπανδρέου, κατά την ιδιαίτερα «επίπονη» για τον Ελληνα πρωθυπουργό τηλεδιάσκεψη που είχαν την περασμένη Τετάρτη.

Η συγκεκριμένη ρητή τοποθέτηση των δύο κορυφαίων «παικτών» της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ότι η Αθήνα δεν έχει περιθώρια πολιτικής διαπραγμάτευσης για το ύψος του ελλείμματος, αλλά και η έμμεση πλην σαφής απειλή ότι η χώρα κινδυνεύει, εάν δεν τηρήσει τα συμφωνηθέντα, να οδηγηθεί σε έξοδο από την Ευρωζώνη, εξηγούν και την αγωνία του πρωθυπουργού για την πλήρη επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί από την τρόικα. Ωστόσο, η πίεση από την Ε.Ε. κλιμακώνεται. Στη τελευταία σύνοδο κορυφής των υπουργών Οικονομικών, οι συνάδελφοι του κ. Ευάγγελου Βενιζέλου αμφισβήτησαν την αποτελεσματικότητα της είσπραξης του νέου φόρου στα ακίνητα, μέσω της ΔΕΗ, κάνοντας αναφορά στη... ΓΕΝΟΠ, δείχνοντας έτσι και πόσο καλά ενημερωμένοι είναι, πλέον. Ζήτησαν μάλιστα και εναλλακτικό σχέδιο. Στενός συνεργάτης του κ. Παπανδρέου, επισημαίνει ότι ο πρωθυπουργός έχει πλήρη συνείδηση ότι πλέον δεν υπάρχουν περιθώρια νέων καθυστερήσεων.

Το πρόβλημα, όμως, για τον κ. Παπανδρέου είναι ότι σ’ αυτήν την πλέον κρίσιμη καμπή της πρωθυπουργικής του θητείας, η κυβέρνηση δεν εμφανίζει μόνο σαφή σημάδια μεταρρυθμιστικής κόπωσης, όπως του επισημάνθηκε –με συγκεκριμένα μάλιστα παραδείγματα– από τους κ. Μέρκελ και Σαρκοζί. Ταλανίζεται, παράλληλα, από πολλές εσωτερικές «αντιφάσεις», αλλά και αντιπαραθέσεις μεταξύ κορυφαίων υπουργών.

Πρώτα απ’ όλα, έχουν αρχίσει να εμφανίζονται τα πρώτα σύννεφα στο μέτωπο ορισμένων συνομιλητών του κ. Παπανδρέου με τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης και υπουργό Οικονομικών κ. Ευ. Βενιζέλο, με τον τελευταίο να δέχεται παρασκηνιακά πυρά από συναδέλφους του υπουργούς. Στον κ. Βενιζέλο καταλογίζεται ότι υπήρξαν καθυστερήσεις το κρίσιμο δίμηνο Ιουλίου - Αυγούστου, καθώς και ότι «επένδυσε» στην προοπτική της πολιτικής διαπραγμάτευσης. Μάλιστα, το συγκεκριμένο ζήτημα το έθεσε ουσιαστικά ο κ. Ανδρ. Λοβέρδος και εν συνεχεία ο κ. Γ. Ραγκούσης, στο άτυπο υπουργικό συμβούλιο την περασμένη Κυριακή στη Θεσσαλονίκη, κάνοντας λόγο για «μπλόφα» που απέτυχε. Από την πλευρά τους, πολιτικοί φίλοι του κ. Ευ. Βενιζέλου εμφανίζονται έτοιμοι να «σηκώσουν το γάντι». Αφού υπενθυμίζουν τη σωρεία των αποφάσεων που ελήφθησαν το τελευταίο δίμηνο και τονίζουν πως το πρόβλημα της βαθύτερης ύφεσης έπρεπε να τεθεί στους εταίρους, ώστε στο «τραπέζι» να μπουν τα προβλήματα της ανάπτυξης, της ανεργίας και της βιωσιμότητας του χρέους, θέτουν το ερώτημα: «Τι επιτέλους θέλει ο ελληνικός λαός; Να εκτελούμε χωρίς συζήτηση οδηγίες ή να παρουσιάζουμε την πραγματικότητα όχι μόνο σε εθνικό αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο; Από πού διατυπώνονται τέτοιες απορίες; Από τον αριστερό ή από τον δεξιό λαϊκισμό;». Ενώ σπεύδουν να υπογραμμίσουν πως ενώ ο κ. Βενιζέλος δίνει τη μάχη για την καταβολή της 6ης δόσης, «κάποιοι φτιάχνουν το κουτοπόνηρο πολιτικό τους προφίλ στις πλάτες του».

Για τον δημόσιο τομέα

Παράλληλα, όμως, η κυβέρνηση εμφανίζεται «διχασμένη» και στο κρίσιμο ζήτημα της δραστικής περιστολής του δημόσιου τομέα, ακόμη και σε σχέση με την επικοινωνιακή του διαχείριση. Οι κ. Ηλ. Μόσιαλος, Ανδρ. Λοβέρδος, Γ. Παπακωνσταντίνου και Γ. Ραγκούσης εμφανίζονται ως σημαιοφόροι της συγκεκριμένης επιλογής. Ομως, απέναντί τους συνασπίζεται μια σειρά άλλων υπουργών, από τον κ. Δημ. Ρέππα, τον κ. Χ. Καστανίδη, τον Χρ. Παπουτσή μέχρι τον κ. Κ. Σκανδαλίδη –ο τελευταίος ήταν εκείνος που εισήγαγε τον όρο του «δεξιού λαϊκισμού» – και τον κ. Μιλτ. Παπαϊωάννου, που υποστηρίζουν πως η κυβέρνηση δεν πρέπει να «βάζει απέναντι» τους δημοσίους υπαλλήλους, ενώ οι κ. κ. Αννα Διαμαντοπούλου και Μ. Χρυσοχοΐδης κινούνται στη μέση του ανωτέρω «εκκρεμούς».

Τέλος, το έλλειμμα συνοχής της κυβέρνησης αναδεικνύεται και από αντιπαραθέσεις που δεν αφορούν τον σκληρό πυρήνα της ασκούμενης πολιτικής. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το «θερμό επεισόδιο» που εξελίχθηκε την περασμένη Τετάρτη μεταξύ των κ. Γ. Ραγκούση και Χ. Καστανίδη με αφορμή δηλώσεις του τελευταίου, σύμφωνα με τις οποίες υπήρξαν εξαιρέσεις σε συγχωνεύσεις φορέων σειράς δήμων με βάση το νομοθετικό πλαίσιο που είχε διαμορφώσει ο πρώτος, ως προκάτοχός του στο υπουργείο Εσωτερικών. Με αυτά τα δεδομένα, αποτελεί ερώτημα που μπορεί να απαντηθεί μόνο στην πράξη, εάν η κυβέρνηση έχει τη δυναμική και τη δυνατότητα να αντεπεξέλθει στις τεράστιες –και πολιτικά άκρως επώδυνες– προκλήσεις του επόμενου διμήνου.